Geçtiğimiz yüzyılda insanlığın geniş bir ürün yelpazesi üretmesini sağlayan bir malzeme olan plastik, gezegenimizin en büyük çevre sorunlarından birine neden olan malzemedir aynı zamanda da. Polietilen tereftalat (PET), polietilen (PE), polipropilen (PP), polistiren (PS) ve polivinil klorür (PVC) gibi dayanıklılık, hafiflik, yüksek mukavemet, üretim kolaylığı ve korozyon ve biyolojik bozulmaya karşı yüksek direnç özellikleri nedeniyle ev ve endüstriyel uygulamalar tarafından kullanılan plastik malzeme örnekleridir. dayanıklılık, hafiflik, yüksek mukavemet, üretim kolaylığı ve korozyon ve biyolojik bozulmaya karşı yüksek direnç. Plastiğin bu malzeme özellikleri, özellikle dayanıklılığı ve sağlamlığı nedeniyle geniş bir uygulama yelpazesinde tercih edilen bir malzeme haline getirmiştir. Bununla birlikte bildiğimiz üzere plastikler &nbsp;birikmesi durumunda yüzlerce yıl çevremizde kalacağı için ciddi çevre sorunlarına yol açmaktadır. Plastiğin %90'ının bir kez kullanıldığı ve ardından yakma, çöplükler, nehirler veya okyanuslarda son bulduğu doğrusal plastik ekonomisinin mevcut doğası nedeniyle çevre sorununun ölçeği büyümektedir. Ayrıca, plastik malzemeler zamanla bozulsa bile, deniz yaşamı ve gezegenimizdeki biyoçeşitlilik üzerinde yıkıcı bir etkiye sahip olan mikroplastikler biçiminde hala mevcutturlar. Bu nedenle, plastiğin geleceği iki ana kaygıyı ele almalıdır: çevremiz üzerinde daha az etkisi olan yeni nesil plastik malzemelerin üretimi ve artan plastik atıkların çevresel sorununun ele alınması.<img src="https://images.aposto.com/2022/0/4/1641465136401.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.96" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Plastik atıkların çevreye salınması birçok ciddi risk barındırmaktadır; kanalizasyonları tıkayarak yerel su baskınlarına neden olmak, açık su havzalarında toplanıp bozuldukları için hava kalitesini düşürmek, yanlış yönetilen atıkları iç su yollarının yakınında veya kıyı bölgelerinde nehirlere ve okyanuslara salarak su altı yaşamını tehlikeye atmak ve dahası. Diğer bir taraftan da doğaya salınan plastiklerin belirli şekillerde besin zincirine dahil olarak deniz canlılarını ve deniz ürünleri ile beslenen canlıları tehlikeye attığı ekolojistler tarafından belirtilmektedir. Deniz ürünleri ile beslenen deniz kuşları, denizaltı balıkları, çift kabuklular ve hatta deniz besin zincirinin en altındaki zooplanktonlar dahil 660'tan fazla türün, bu plastik atıkların zamanla ayrışması nedeniyle oluşturdukları plastik döküntülerden etkilendiği bilinmektedir. İşlenmemiş peletler ve mikro boncuklar gibi üretim artıkları bir şekilde çöplüklerden ayrılır ve okyanuslara girmenin bir yolunu bulur ve işte tam olarak bu noktada canlı döngüsünde negatif olarak yer almaya başlar. Ek olarak, plastik yüzeylerin aşınmasıyla oluşan mikroplastikler veya küçük parçalar (&lt;5 mm boyutunda) her yerde, özellikle toprakta, nehirlerde, göllerde, denizlerde ve okyanuslarda bulunur. Mikroplastiğin boyutu ne kadar küçükse, onları yutabilen veya onlarla etkileşime girebilen deniz organizmalarının aralığı o kadar geniştir. Mikroplastikler biyolojik olarak tüketildiğinde doğrudan canlı sağlığına zarar vermekle kalmaz, aynı zamanda emdikleri deniz suyunda çok düşük konsantrasyonlarda bulunan hidrofobik kirleticileri canlı vücuduna verirler. Tekstil liflerini eğirmek için kullanılan reçine de dahil olmak üzere plastiklerin ticari üretimi, 2016 yılında 393 milyon metrik tona (Mt) ulaştı. Bu rakamlar, üretim hızının bu şekilde devam etmesi halinde plastik üretiminin 20 yıl içinde ikiye katlanacağını gösteriyor. Gelecekte plastik üretimi ve kullanımında beklenen artışla birlikte üretim sırasında ve tüketim sonrasında plastik atıklarda artış olacaktır. Araştırmacılar, küresel kentsel nüfusun 2025 yılına kadar günde 6 milyon ton katı atık üretmesini bekliyor. Katı atık akımının %10'unun plastik olduğunu varsayarsak, bu da günde 0,6 Mt ve yılda 200 Mt atık plastik birikimi anlamına gelir. Bununla birlikte, küresel plastik üretimi veya MPW üretimine ilişkin geniş tahminler, plastik atıkların ekosistem üzerindeki azaltma ihtiyacını belirleyecek bölgesel etkilerini değerlendirmek için yetersizdir. Nüfus yoğunluğunun gelecekteki artışıyla doğru orantılı olarak artması beklenen plastik atık üretimi, mekânsal olarak heterojendir. 2025 yılına kadar dünya nüfusunun %97'sinden fazlasının 9,5 milyardan fazlasının Asya ve Afrika'da olması bekleniyor. Bu bölgelerin, özellikle okyanuslara yakın yerleşimleri, okyanusa orantısız bir plastik atık akışına neden olacaktır. Okyanusa plastik akışındaki bu mekânsal değişimini anlamak, gelecekteki plastik atık eğilimleri üzerindeki coğrafi etkiyi de gösterecek yüksek çözünürlüklü bir küresel plastik kullanım haritasının geliştirilmesini gerektiriyor. Geri dönüştürülmüş plastiklerin mevcut payı şu anda dünya çapındaki plastik üretiminin %10'undan daha azını oluşturuyor. Gelecekte, üretilen plastiğin çoğunun yeniden kullanıldığı veya geri dönüştürüldüğü döngüsel bir plastik ekonomisine sahip olma iyimser hedefine ulaşmak için gelecekte bu payın önemli ölçüde iyileştirilmesi gerekmektedir. Böyle iyimser bir hedef, doğal kaynakların tükenmesini, enerji ve malzeme akışının israfını en aza indiren, yenileyici bir ekonomik sistem durumuna ulaşılmasına yol açacaktır. Bu nedenle, plastiğin geri dönüşüm oranının iyileştirilmesi, plastiğin geleceğini ele almada ve çevresel etkisini en aza indirmede kilit bir unsur olacaktır.<img src="https://images.aposto.com/2022/0/4/1641465158142.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.00" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Plastiklerin geri dönüştürülmesi yöntemleri, ASTM'ye (Amerikan Test ve Malzemeler Derneği) göre 4 ana kategoriye ayrılır: birincil, ikincil, üçüncül ve dördüncül geri dönüşüm. Plastiğin birincil geri dönüşümü, plastiği oluşturan polimerlerin kimyasal moleküler yapısını değiştirmeden homojen bileşime sahip tüketici öncesi plastik atıkların işlendiği mekanik bir geri dönüşüm yöntemidir. İkincil geri dönüşüm kategorisi, aynı zamanda mekanik bir süreç olduğu, ancak çeşitli plastik türleri veya kirliliklerle kontamine olma özelliğine sahip tüketici sonrası plastik atıklar için birincil geri dönüşüme benzer. Plastiklerin ikincil geri dönüşümü, malzeme geri dönüşüm verimliliğini artırmak ve ardışık geri dönüşüm süreçlerinde polimer bozulmasını en aza indirmek için kontamine tüketici sonrası plastik atıkların toplanmasını, sınıflandırılmasını ve temizlenmesini içeren ek adımlar gerektirir. İleri geri dönüşüm veya kimyasal geri dönüşüm olarak da bilinen plastiğin üçüncül geri dönüşümü, çok çeşitli plastiği işleyebilme avantajına sahiptir, çünkü polimerin kimyasal yapısı veya plastik malzemeyi oluşturan moleküller, işlem sırasında değiştirilir. Bu değişim polimer malzemelerin çözünmesi, depolimerizasyonu veya dönüştürülmesi adı altında 3 aşamada gerçekleştirilir. Plastik geri dönüşümün son kategorisi olan kuaterner geri dönüşüm, plastik atık malzemelerin yakılması işlemi ile enerji geri kazanımı şeklinde gerçekleşir. Kuaterner geri dönüşüm yöntemlerinin avantajı, yakma işleminde çok çeşitli plastik malzemeleri kabul etmesidir, ancak yakma işlemi sırasında salınan sera gazları emisyonlarının ve toksik maddelerin çevresel etkileri dikkatli bir şekilde analiz edilmelidir. Plastiğin geleceğine yönelik tahminler için belli başlı senaryolar hesaba katıldı. Aşağıdaki görselde de görebileceğiniz bu senaryolar; a)olağan iş akışı; yani şu an ki yöntemlerle devam etmek b)atık yönetimini iyileştirmek c)plastik kullanımını azaltmak olarak üç farklı senaryo varsaydılar.<img src="https://images.aposto.com/2022/0/4/1641465176515.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.53" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Görselden de açıkça belli olduğu üzere plastik üzerine atılması gereken adımlar çok nettir. Bu noktada bilimin ihtişamlı sonuçlarının yol göstericiliğine sığınmanın yanında, karar alıcıların bu senaryoları gerçekleştirmesinin ve bizleri bu döngüye dahil etmesinin gerekliliğini görebiliyoruz. Umarız burada konuştuğumuz bu senaryolardan C seçeneği ile devam ettiğimiz bir yıl olur! İyi haftalar!

Polietilen ter ile ilgili hikayeler